"Als .... dan ..." -denken over het verleden
[Alle voorbeelden komen uit onze lespraktijk] "Als ik vaker mijn brood van thuis had opgegeten, had ik nu die gave broek kunnen kopen. Maar ik ben ook zo'n slappeling. Als ik iets zie wat ik lekker vind, ga ik het meteen kopen. En we komen iedere dag langs die bakker in de pauze."
Ons commentaar: - deze gedachte bezorgt je niet alsnog die gave broek; - hij is ook nog eens slecht voor je zelfvertrouwen, want je eigen hoofd scheldt je uit voor slappeling. - en het ergste: als je hoofd zegt: "ik ben ook zo'n slappeling" is het gevaar dat jij je daarbij neerlegt en niets gaat veranderen, want dat kunnen slappelingen nu eenmaal niet :).
"Ik had natuurlijk wel een voldoende gehaald als ik aantekeningen had gemaakt. ik denk altijd dat ik wel kan onthouden. Ik ben écht een sufferd."
Ons commentaar: hetzelfde als boven. Dit lost niets op, maar is wel slecht voor je zelfvertrouwen [je wordt voor sufferd uitgemaakt door je eigen hoofd] en voor je humeur, want blijf maar eens vrolijk als dit door je hoofd spookt!
Wat kunnen we eraan doen?
De "als .... dan ...." gedachten over wat al gebeurd is, moeten we stoppen na de eerste zin: "Ik had natuurlijk wel een voldoende gehaald als ik aantekeningen had gemaakt." Prima! Een rake analyse. En dan stel je jezelf de vraag: Wat ga ik hieraan doen? of: Wat kan ik hiervan leren voor de toekomst? Precies! Aantekeningen maken. Goed plan! Schrijf het plan op en ga het vervolgens uitvoeren. En wees trots op iedere keer dat het je lukt! "Als ik vaker mijn brood van thuis had opgegeten, had ik nu die gave broek kunnen kopen." Klopt! Een nuttige constatering. En wat kun je doen om voortaan wel gave broeken te kunnen kopen? Lunchpauze houden en betaalkaart en geld op school laten of een andere route kiezen zodat je niet langs de bakker komt of lekkerdere boterhammen maken thuis? Of alle drie? Snap je waar ik naartoe wil? Je oude gewoonte werkte niet, dus maak een nieuw plan voor de toekomst! Dan heeft het zin gehad en krijg je stukje bij beetje een beter leven.